Het schema : deel 2

Ditmaal bespreken we de BFO ( Beat Frequency Oscillator) en de mengtrap.
De BFO is een oscillator die tezamen met een ander signaal van ongeveer dezelfde frequentie aangeboden wordt aan een mengtrap met als resultaat een nieuw signaal dat in het hoorbaar gebied ligt . Let wel er worden nog vele andere mengprodukten gegenereerd maar die hebben we hier niet nodig .
Waarom hebben we een BFO nodig ? Wel de uitzendig van de vossen is een ongemoduleerde draaggolf en daardoor niet hoorbaar , geen modulatie dus.Door een signaal op te wekken dat bijna op de middenfrequentie ligt zal er een verschiltoon hoorbaar worden die , na menging , ons de vos doet horen .
De BFO bestaat hier bij ons uit één transistor T2 en een aantal componenten zoals twee weerstanden R10 en R11 en een filterblokje F3 .
Wanneer hebben we een oscillator ?Daar zijn minstens twee criteria voor nodig .
1. De versterking van de trap moet de verzwakking van de terugkoppelcomponenten compenseren , men zegt ook wel dat de rondgaande versterking minstens één moet zijn.
2. Het faseteken moet juist zijn .

Voor de versterking en de instelling van de transistor worden de beide weerstanden gebruikt . De basis wordt voorgepolariseerd door R11 . U ziet dat dit een grote weerstand is , dus de basis krijgt maar weinig stroom toebedeeld en zal dan ook dicht bij zijn oorsprong ingesteld staan . Dit is te meten door de collectorspanning te meten t.o.v. de massa .Deze zal dicht bij zijn voeding liggen . Deze meting kan enkel gebeuren als F3 nog niet gemonteerd is .
Voor de juiste fasedraaiïng zorgt F3 . De collector staat normaal uit fase t.o.v. zijn basis ( dus 180°) maar door een extra fasedraaiïng van het filter krijgen we weer totaal van 360° of 0° en kan de oscillatie gebeuren.Deze juiste fasedraaiïng van het filter kan maar gebeuren op één enkele frequentie ( lees beperkt frequentiebandje) en het is deze frequentie die uiteindelijk onze BFO-frequentie zal zijn .
De uitkoppeling gebeurt met een klein condensatortje van 10p (C18).

Als we willen mengen moeten we een mengtrap hebben . Mengtrap is hier een groot woord . Mengen wordt hier gedaan met twee dioden D2 en D3 . Deze diodes worden ingesteld door weerstand R12 en afgesloten met condensator C19.
Hoe werkt dit nu ? Wel , de weerstand stelt beide diodes in op de kromming van hun karakteristiek . Als er nu minstens twee of meerdere signalen daarbij mee geïnjecteerd worden zullen deze signalen " verminkt" worden m.a.w. als het mooie sinussen waren zijn het achter deze schakeling verminkte sinussen . Nu zegt mijnheer Fourier dat élk signaal , hoe raar ook de vorm is , kan samengesteld worden uit een reeks sinussen van verschillende frequenties en van verschillende amplitudes en verschillende fases.. Zo is een blokgolf in feite een samengestelde reeks van sinussen ! Wij doen hier een beetje omgekeerd . Door de sinussen te verminken ontstaan er andere sinusjes met andere frequenties enz. Eén daarvan is geschikt voor ons en deze filteren we uit . Bij ons is dat de laagfrequente toon die ontstaat door het verschil van onze BFO en het middenfrequent die uit de andere filter F2 komt .

Zo komen we naadloos aan filter F2 . In feite weten nu jullie al dat deze enkel de frequenties " onverzwakt" doorlaat waar hij voor ontworpen is en dat hij de overige sterk verzwakt . De bandbreedte is min of meer bepalend door de koppelcondensator C17 , want in feite is ons blokje een dubbele filter en doorgekoppeld via die condensator .
Ik zoek de karakteristieken nog op en zal deze ergens op de blog zetten.
Wat wel nog belangrijk is , is R15. Deze waarde mag niet te veel afwijken want hiermee wordt de filter goed afgesloten en deze bepaald ook de rimpel van de doorlaat van het filter .

Rest mij nog de mogelijkheden op te sommen om dit gedeelte van de print uit te testen.Ik bespreek dit in een nieuwe aflevering , hopelijk tezamen met enkele foto's.